ต้องทำอย่างไร เมื่ออยากกลับมาเล่นกีฬาหลังจากบาดเจ็บ?

อาการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาที่พบได้บ่อย (Sports Injuries)

• การบาดเจ็บของข้อต่อ และเส้นเอ็น (Sprain)

เช่น ข้อเท้าพลิก, การบาดเจ็บบริเวณ ข้อเท้าหรือข้อเข่า, เอ็นร้อยหวายฉีก กีฬาที่มักจะเกิดอาการบาดเจ็บของข้อต่อ และเส้นเอ็น จะพบมากในผู้ที่เล่นฟุตบอล และกอล์ฟ

• การบาดเจ็บบริเวณหัวเข่า (Knee Injury)

จากอุบัติเหตุขณะเล่นกีฬาส่งผลให้ ข้อเข่าหลวม, เข่าหลุด, เส้นเอ็นบริเวณหัวเข่าฉีกขาดหรืออักเสบ ส่วนที่ต้องป้องกันและดูแลเป็นพิเศษคือหมอนรองกระดูกเข่า (Meniscus) และเส้นเอ็น หมอนรองกระดูกเข่าจะช่วยกระจายน้ำหนักจากการกระแทก โดยจะทำหน้าที่รับแรงกระแทกระหว่างกระดูกหัวเข่า และเส้นเอ็นบริเวณหัวเข่าจะช่วยเรื่องความมั่นคงของข้อเข่า ประกอบไปด้วย:

1. เอ็นไขว้หน้า (Anterior cruciate ligament)

2. เอ็นไขว้หลัง (Posterior cruciate ligament)

3. เอ็นเข่าด้านใน (Medial collateral ligament)

4. เอ็นเข่าด้านนอก (Lateral collateral ligament)

• กระดูกอ่อนข้อเข่าอักเสบ (Runner’s Knee)

อาการบาดเจ็บบริเวณข้อเข่าจากกระดูกอ่อนข้อเข่าอักเสบ โดยอาการเจ็บอาจพบได้ทั้งตรงกลางเข่า ด้านบน ด้านล่าง ข้อพับด้านหลังเข่า หรือปวดรอบเข่า ในบางรายอาจมีเสียงดังก๊อบแก๊บภายในเข่า มักจะมีอาการดังกล่าวในขณะที่มีการเคลื่อนไหว เช่น ขึ้น-ลง บันได หรือเมื่อนั่งนานๆแล้วลุกเปลี่ยนท่า โดยทั่วไปอาการอักเสบจะใช้เวลาประมาณ 4-6 สัปดาห์ในการฟื้นตัวให้กลับมาหายเป็นปกติ

• ข้อต่อเคลื่อนหรือหลุด (Dislocation)

เช่น ข้อเข่าหลุด หรือข้อไหล่หลุด ซึ่งพบได้บ่อยในนักกีฬา โดยเฉพาะกีฬาที่มีการกระแทก เช่น อเมริกันฟุตบอล, กอล์ฟ, เทนนิส, แบดมินตัน, มวยไทย

• การบาดเจ็บหรืออักเสบของกล้ามเนื้อ (Strain)

อาจเกิดจากการหดตัวอย่างรุนแรงและเฉียบพลัน ส่งผลให้หลอดเลือดฝอยของใยกล้ามเนื้อฉีกขาด หรืออาจเกิดจากการหดตัวของกล้ามเนื้อในส่วนนั้นมากเกินไปในเวลาติดต่อกัน เนื่องจากมีการใช้งานมากเกินไป (Overuse) เช่น การยกเวท (Weight Training) ที่ทำซ้ำติดต่อกันนานเกินไป หรือใช้น้ำหนักมากเกินไป จนทำให้เกิดการเคล็ดขัดยอก โดยกล้ามเนื้อที่มักจะได้รับการบาดเจ็บคือ กล้ามเนื้อแฮมสตริง (Hamstring) และกล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า (Quadriceps muscles)

• เอ็นร้อยหวายฉีกขาด (Achilles Tendon Rupture)

เอ็นร้อยหวายคือเส้นเอ็นที่ใหญ่และหนาที่สุดในร่างกายอยู่บริเวณเหนือส้นเท้า เชื่อมต่อส้นเท้ากับกล้ามเนื้อน่อง ภาวะเอ็นร้อยหวายฉีกขาดนี้เป็นอาการบาดเจ็บที่สามารถเกิดขึ้นได้ในคนทุกเพศทุกวัย ส่วนใหญ่พบมากกับผู้ที่เล่นกีฬา โดยเฉพาะกีฬาที่ต้องมีการกระโดด เช่น ฟุตบอล, บาสเกตบอล,

แบดมินตัน

ควรทำอย่างไรเมื่อต้องกลับไปเล่นกีฬาอีกครั้ง?

หากคุณเป็นอีกคนที่รักการเล่นกีฬาหรือมีความจำเป็นที่จะต้องฝึกซ้อม สิ่งที่ควรทำคือ ควรหยุดพักการใช้งานส่วนของร่างกายที่ได้รับบาดเจ็บทันที ในช่วง 6 ชั่วโมงแรกของการบาดเจ็บ และหลังจากนั้นในระหว่างที่มีอาการบาดเจ็บควรที่ปฏิบัติดังนี้:

• ออกกำลังกายแบบเบาๆ (Low-impact exercise) เช่น ว่ายน้ำ, เดิน เพื่อไม่ให้บริเวณที่มีอาการบาดเจ็บอักเสบไปมากกว่าเดิม

• ปรับการฝึกซ้อมแบบค่อยเป็นค่อยไป (Progressive Training)

• สายรัดข้อ (Braces & Supports) โดยเลือกใส่สายรัดข้อทางด้านกีฬาที่ได้มาตรฐานทางการแพทย์ในส่วนข้อได้รับบาดเจ็บ เพื่อบรรเทาและป้องกันการบาดเจ็บที่อาจเกิดซ้ำ

"หากหยุดเล่นกีฬาไม่ได้…ก็ต้องเรียนรู้ที่จะทำต่ออย่างถูกวิธี"

เพื่อไม่ให้บริเวณที่บาดเจ็บอักเสบมากขึ้นกว่าเดิม หากใช้วิธีการบำบัดปฐมพยาบาลเบื้องต้นแล้วยังไม่รู้สึกบรรเทา หรือต้องการความรวดเร็วในการฟื้นฟูร่างกาย ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อหาแนวทางในการรักษาและทำกายภาพบำบัด จะช่วยให้ร่างกายกลับมาใช้งานได้ปกติเร็วขึ้น

แหล่งที่มา: 1.https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/sports-injuries

2.https://www.healthline.com/health/sports-injuries#diagnosis