วิธีการดูแลหลังจากผ่าตัดหมอนรองข้อเข่า Menicus tear repair

จากการศึกษาของ Dr.Mia S. Hagen จาก University of Washington Department of Orthopaedics & Sports Medicine สหรัฐอเมริกา ได้แนะนำการดูแลหลังจากผ่าตัดหมอนรองข้อเข่าไว้ดังนี้:

1. ไม่ควรใช้โลชั่น/ครีมทาแผลหลังผ่าตัด นอกเหนือจากยาที่แพทย์สั่ง

2. ควรสวมสายรัดหลังการผ่าตัด ตามแพทย์สั่งหลังการผ่าตัดเป็นเวลา 2 สัปดาห์ เพื่อช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือด นอกจากนี้ยังช่วยลดอาการบวมหลังการผ่าตัด (สามารถถอดออกตอนนอน/อาบน้ำ)

3. ไม่ควรรีบใช้ไม้คำ้ก่อนกำหนด ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละบุคคล ควรได้รับอนุญาตจากแพทย์ก่อนที่จะลงน้ำหนักขาข้างที่มีการผ่าตัด

4. ควรสวมอุปกรณ์พยุงเข่าในช่วง 6 สัปดาห์แรก โดยอุปกรณ์พยุงเข่าต้องเป็นแบบมีแกนด้านข้าง (Hinged knee brace) เพื่อป้องกันไม่ให้คุณงอเข่าเกินกว่า 90 องศา หลังจากการผ่าตัดหมอนรองข้อเข่า (สามารถถอดสายรัดเพื่ออาบน้ำได้ แต่ควรระวัง)

5. พักและยกขาขึ้นให้สูงกว่าระดับหัวใจใน 24 ชั่วโมงแรกหลังการผ่าตัด โดยวางหมอนไว้ใต้น่องหรือข้อเท้า และควรเหยียดขาให้ตรงที่สุด

ระยะเวลาการฟื้นฟูหลังการผ่าตัดแบ่งออกเป็น 4 ระยะ:

• ระยะที่ 1: หลังการผ่าตัดช่วงแรก (0-2 สัปดาห์แรกหลังการผ่าตัด) ควรสวมอุปกรณ์พยุงเข่าแบบที่มีแกน (Hinged knee brace) หรือแบบที่ล็อคปรับองศาได้ (ROM knee brace) เพื่อจำกัดการงอเข่าไม่ให้เกิน 90° และใช้ไม้ค้ำตามแพทย์สั่ง

• ระยะที่ 2: การฟื้นฟูสมรรถภาพในระยะเริ่มต้น (3-6 สัปดาห์หลังการผ่าตัด) เริ่มฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อด้วยการออกกำลังกายเบาๆแบบ toe-touch weight bearing ด้วยการเริ่มลงน้ำหนักที่นิ้วเท้าข้างที่ได้รับการผ่าตัด เมื่อเข้าสัปดาห์ที่ 4 ให้ฝึกเดินโดยไม่ใช้ไม้ค้ำยัน และควรใส่อุปกรณ์พยุงเข่าเสมอ

• ระยะที่ 3: เสริมสร้างความเข้มแข็งและการควบคุม (7-16 สัปดาห์หลังการผ่าตัด) ฝึกก้าวขึ้น/ลง, ย่อตัวลง, สควอทผนัง **หลีกเลี่ยงการนั่งยองและการงอเข่ามากเกินไป เป็นเวลา 3 เดือน

• ระยะที่ 4: การฝึกขั้นสูง (16-20 สัปดาห์หลังการผ่าตัด) สามารถฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเข่าโดยการสควอท, วิ่งเหยาะๆ, กระโดด

• ระยะที่ 5: กลับมาลงสนามเล่นกีฬาอีกครั้ง (20-24+สัปดาห์หลังการผ่าตัด ) ฝึกการวิ่ง,การเปลี่ยนทิศทางตามรูปแบบการวิ่งในฟุตบอล ในบาสเก็ตบอล

อย่างไรก็ตามหลังการผ่าตัด ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์และนักกายภาพบำบัดอย่างเคร่งครัด และที่สำคัญคือหลังจากผ่าตัด ควรคำนึงไว้ว่าข้อเข่าของคุณนั้นไม่ได้แข็งแรงเหมือนเดิม 100% ควรป้องกันการบาดเจ็บซ้ำในบริเวณเดิม ด้วยการใส่อุปกรณ์พยุงเข่า (Hinged knee brace) ทุกครั้งที่มีการเล่นกีฬาที่ส่งแรงกระแทกกับข้อเข่าโดยตรง เช่น วิ่ง, ฟุตบอล, บาสเก็ตบอล, วอลเลย์บอล เป็นต้น เลือกอุปกรณ์พยุงเข่าสำหรับนักกีฬา มาตรฐานการแพทย์ เลือก Hinged knee brace - Push sports

แหล่งที่มา: https://orthop.washington.edu/sites/default/files/files/ACL%20%26%20MENISCUS%20Postop%20Instructions_Hagen.pdf